کتابی کامل و جامع درباره تغییر جنسیت و احکام مرتبط به آن

فهرست 5
تغییرجنسیت : از منظرفقه و حقوق 21
مشخصات کتاب 21
مقدمهمعاونت پژوهشی مرکز فقهی ائمه اطهار 21
پیشگفتار 22
مقدمه 23
اشاره 23
1. بیان و شناسایی موضوع تحقیق 23
2. اهمیت و جایگاه موضوع تغییر جنسیت 24
3. هدف تحقیق 26
4. سؤالات اصلی و فرعی تغییر جنسیت 27
5. پیشینه تحقیق 28
بخش اول تعاریف و کلیات 31
اشاره 32
فصل اول تعریف تغییر جنسیت 32
اشاره 32
مبحث اول: تغییر جنسیت در لغت 32
اشاره 32
جمعبندي و بیان نظریه مختار 33
مبحث دوم: تغییر جنسیت در اصطلاح پزشکی 33
مبحث سوم: تغییر جنسیت در اصطلاح فقهی 34
اشاره 34
جمع بندي و بیان نظریه مختار 35
صفحه 5 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
فصل دوم تاریخچه تغییر جنسیت 36
طرح بحث 36
مبحث اول: اولین تغییر جنسیت در ایران 36
اشاره 36
بررسی و تحلیل 37
مبحث دوم: تغییر جنسیت در خارج ایران 38
اشاره 38
گفتار اول: اولین تغییر جنسیت در انگلستان 38
گفتار دوم: اولین تغییر جنسیت در آمریکا 38
گفتار سوم: اولین تغییر جنسیت در مصر 38
جمعبندي و بیان نظریه مختار 39
فصل سوم اقسام تغییر جنسیت 40
اشاره 40
مبحث اول: تغییر جنسیت در افراد سالم 40
مبحث دوم: تغییر جنسیت در دوجنسیها (خنثیها) 40
مبحث سوم: تغییر جنسیت در افراد ممسوح 41
مبحث چهارم: تغییر جنسیت در تراجنسیتیها (ناراضیان جنسی) 41
مبحث پنجم: تغییر جنسیت به منظور کشف جنسیت 41
مبحث ششم: تغییر جنسیت در حیوانات 42
مبحث هفتم: تغییر جنسیت در گیاهان 43
فصل چهارم اختلال هویت جنسی؛ تراجنسیتی (ترانس سکشوال) 43
مبحث اول: طرح مسأله و اهمیت آن 43
مبحث دوم: هویت جنسی 44
مبحث سوم: نقش جنسی و گرایش جنسی 44
صفحه 6 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
44 [ مبحث چهارم: میل جنسی[ 50
46 [ مبحث پنجم: علتشناسی پدیده تراجنسیتی (ترانس سکشوالیسم)[ 59
اشاره 46
47 [ گفتار اول: عوامل زیست شناختی[ 61
گفتار دوم: عوامل عصبشناسی 47
گفتار سوم: عوامل روان شناخت 47
بند اول: نظریه روانی- اجتماعی 48
بند دوم: نظریه روانی- جنسی 48
48 [ مبحث ششم: تراجنسیتی (ترانس سکشوالیسم)[ 65
اشاره 48
گفتار اول: تعریف تراجنسیتیی (ترانس سکشوال) 48
گفتار دوم: بررسی واژه ترانس سکشوال 49
گفتار سوم: تراجنسیتی در کودکان 50
گفتار چهارم: تراجنسیتی (ترانس سکشوالیسم) در نوجوانان و بزرگسالان 51
گفتار پنجم: علایم و نشانههاي اختصاصی 52
گفتار ششم: اقسام تراجنسیتی (ترانس سکشوال) 53
اشاره 53
بند اول: ترانس سکشوال مذکر 53
اشاره 53
گزارش یک مورد ترانس سکشوال مذکر 54
بند دوم- تراجنسیتی (ترانس سکشوال) مؤنث 55
اشاره 55
گزارش یک مورد ترانس سکشوال مؤنث 56
گفتار هفتم: میزان بیماري تراجنسیتی (ترانس سکشوال) 57
صفحه 7 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
بند اول: میزان بیماري تراجنسیتی در مقیاس جهانی 57
بند دوم: میزان بیماري تراجنسیتی در ایران 58
گفتار هشتم: درمان اختلال هویت جنسی (تراجنسیتی) 59
جمعبندي و بیان نظریه مختار 61
فصل پنجم اختلال هویت جنسی؛ دو جنسیها (خنثیها) 62
مبحث اول: اهمیت و طرح بحث 62
مبحث دوم: علت بروز دو جنسیتی (خنثی) 62
مبحث سوم: خنثی در لغت 63
اشاره 63
گفتار اول: معناي مشهور خنثی 64
گفتار دوم: معناي غیر مشهور دربارة خنثی 64
اشاره 64
نظریۀ مختار 65
مبحث چهارم: تاریخچه خنثیها (دو جنسیها) 65
اشاره 65
بررسی و تحلیل 67
مبحث پنجم: خنثی (دو جنسی) و مسأله جنس سوم 68
اشاره 68
گفتار اول: دیدگاه مشهور 68
اشاره 68
بند اول: نظر مشهور در عدم وجود جنس سوم 68
بند دوم: ادلۀ مشهور بر عدم وجود جنس سوم 69
گفتار دوم: دیدگاه غیر مشهور 70
مبحث ششم: اقسام خنثی 71
صفحه 8 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
گفتار اول: اقسام خنثی از نظر فقه اسلامی 71
اشاره 71
بند اول: خنثاي مشکل 71
بند دوم: خنثاي غیر مشکل 72
بند سوم: اقسام خنثاي غیر مشکل 72
گفتار دوم: اقسام خنثی (دو جنسی) از نظر پزشکی 73
اشاره 73
نظریه مختار 73
مبحث هفتم: معیار و مبناي تعیین جنسیت در دو جنسیها (خنثیها) 74
مبحث هشتم: تعیین جنسیت خنثی از دیدگاه روایات اسلامی 77
مبحث نهم: احکام ویژه خنثاي مشکل (دو جنسی کامل) 78
فصل ششم تغییر جنسیت از نظر حقوق ایران 80
اشاره 80
مبحث اول: نگارش کتاب تحریر الوسیله و بیان مسأله تغییر جنسیت 80
گفتار اول: بیان اهمیت مسأله 80
گفتار دوم: دیدگاه امام خمینی درباره تغییر جنسیت 81
بند اول: جواز تغییر جنسیت 81
بند دوم: تبدیل جنس واقعی 81
بند سوم: تبدیل جنس واقعی 81
بند چهارم: تغییر جنسیت پس از ازدواج 81
بند پنجم: تغییر جنسیت زن و شوهر با هم 82
بند ششم: سقوط عِدّه 82
بند هفتم: تغییر عناوین 82
بند هشتم: ارث 82
صفحه 9 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
بند نهم: مَحرمیت 83
بند دهم: نسبت به نزدیکان رضاعی 83
بند یازدهم: کشف جنس واقعی 83
83 [ مبحث دوم: استفتاي جدید از امام خمینی درباره تغییر جنسیت[ 212
اشاره 83
گفتار اول: شرح ماجرا 83
گفتار دوم: فتواي امام خمینی در جواز تغییر جنسیت 84
مبحث سوم: مقررات پزشکی قانونی و دادگستري جمهوري اسلامی ایران 84
مبحث چهارم: رأي اداره حقوقی دادگستري جمهوري اسلامی ایران 85
مبحث پنجم: صدور شناسنامه جدید پس از تغییر جنسیت 85
گفتار اول: وضعیت شناسنامه جدید در دو جنسیها 85
گفتار دوم: وضعیت شناسنامه جدید در تراجنسیتیها 86
مبحث ششم: دیدگاه فقها و مراجع شیعه درباره تغییر جنسیت 86
اشاره 86
جمع بندي و بیان نظریه مختار 87
بخش دوم جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت 87
اشاره 87
طرح بحث 87
فصل اول جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت در افراد خنثی (دوجنسیها) 89
اشاره 89
مبحث اول: نظرات در جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت افراد خنثی 90
اشاره 90
گفتار اول: نظرات اهل سنت در تغییر جنسیت افراد خنثی 90
گفتار دوم: نظرات فقیهان شیعه در تغییر جنسیت افراد خنثی 91
صفحه 10 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
اشاره 91
بند اول: جواز در تغییر جنسیت افراد خنثی مطلقا- اعم از مشکل و غیر مشکل- 91
بند دوم: و جوب تغییر جنسیت در افراد خنثی 94
بند سوم: عدم جواز تغییر جنسیت در افراد خنثی 95
در خنثی 96 « تغییر جنسیت » بند چهارم: عدم صدق عنوان
جمع بندي و بین نظریه مختار 96
مبحث دوم: ادله جواز تغییر جنسیت در خنثاي مشکل 97
اشاره 97
گفتار اول: تمسک به قاعده اضطرار 97
گفتار دوم: تمسک به قاعده نفی عُسرو حَرَج 99
اشاره 99
بند اول: کتاب 100
بند دوم: سنت 100
جمع بندي و بیان نظریه مختار 102
مبحث سوم: ادله جواز تغییر جنسیت در خنثاي غیر مشکل 103
اشاره 103
گفتار اول: جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت در خنثاي انثی 104
اشاره 104
بند اول: تبدیل خنثاي انثی به زن کامل 105
بند دوم: تبدیل خنثاي انثی به مرد 105
گفتار دوم: جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت در خنثاي مذکر 108
جمعبندي و بیان نظریه مختار 108
فصل دوم تغییر جنسیت به منظور کشف جنسیت 109
اشاره 109
صفحه 11 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
مبحث اول: بطلان و حرمت تغییر جنسیت ظاهري 109
مبحث دوم: انجام تکالیف براساس جنسیت واقعی 110
مبحث سوّم: جواز یا وجوب عمل جراحی براي کشف واقع 110
مبحث چهارم: تکلیف شرعی قبل از عمل 112
اشاره 112
جمعبندي و بیان نظریه مختار 112
فصل سوم جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت افراد سالم و افراد تراجنسیتی (ترانسها) 113
اشاره 113
مبحث اول: جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت در افراد سالم 113
مبحث دوم: جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت در تراجنسیتی (ترانس سکشوال یا خنثاي روانی) 113
اشاره 113
گفتار اول: ادله موافقین تغییر جنسیت 114
اشاره 114
بند اول: دیدگاه امام خمینی (ره) در جواز تغییر جنسیت 114
بند دوم: ادله موافقین تغییر جنسیت 116
گفتار دوم: ادلۀ مخالفین تغییر جنسیت 122
اشاره 122
بند اول: نظرات مخالفین تغییر جنسیت 122
بند دوم: ادله مخالفین تغییر جنسیت 124
فصل چهارم جواز یا عدم جواز تغییر جنسیت در حیوانات 140
اشاره 140
مبحث اول: دیدگاه فقیهان شیعه در تغییر جنسیت حیوانات 141
مبحث دوم: دیدگاه فقیهان اهل سنت در تغییر جنسیت حیوانات 141
مبحث سوم: بررسی و تحلیل 142
صفحه 12 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
گفتار اول: روایات اسلامی در بحث اخته کردن حیوانات 142
گفتار دوم: جواز تغییر جنسیت حیوانات 142
بخش سوم روابط زوجین پس از تغییر جنسیت 143
اشاره 143
فصل اول مسأله بقا یا عدم بقاي ازدواج پس از تغییر جنسیت 143
طرح بحث 143
مبحث اول: بقاء یا عدم بقاي ازدواج در تغییر جنسیت مرد یا زن به جنس مخالف 144
اشاره 144
گفتار اول: وضعیت ازدواج در تغییر جنسیت مرد به زن 145
گفتار دوم: وضعیت ازدواج در تغییر جنسیت زن به مرد 145
گفتار سوم: تغییر جنسیت زوجین به صورت غیر همزمان (غیر مقارن) 146
گفتار چهارم: تغییر جنسیت زوجین به صورت همزمان (مقارن) 146
گفتار پنجم: دیدگاه امام خمینی در مورد تغییر جنسیت همزمان 148
گفتار ششم: دیدگاه مراجع تقلید و فقیهان اسلامی درباره تأثیر تغییر جنسیت زن و شوهر بر ازدواج 148
اشاره 148
جمع بندي و بیان نظریه مختار 151
مبحث دوم: وضعیت ازدواج پس از تغییر جنسیت خنثاي مشکل 152
مبحث سوم: وضعیت ازدواج پس از تغییر جنسیت خنثاي غیر مشکل 152
مبحث چهارم: وضعیت ازدواج پس از تغییر جنسیت مرد یا زن به خنثی 153
فصل دوم مسأله نفقه زوجه پس از تغییر جنسیت 154
طرح بحث: 154
مبحث اول: تغییر جنسیت و مسأله نفقه زوجه در عقد دائم 155
اشاره 155
گفتار اول: تبدیل مرد به زن: بطلان نکاح و سقوط نفقه 155
صفحه 13 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
گفتار دوم: تبدیل زن به مرد: بطلان ازدواج و سقوط نفقه 155
گفتار سوم: تبدیل مرد به خنثاي مشکل: بقاي ازدواج و استمرار وجوب نفقه 156
گفتار چهارم: تبدیل زن به خنثاي مشکل: بقاي ازدواج و استمرار وجوب نفقه 156
گفتار پنجم: تبدیل مرد به خنثاي غیرمشکل 156
گفتار ششم: تبدیل زن به خنثاي غیر مشکل 157
گفتار هفتم: تبدیل خنثاي غیر مشکل (مذکر) 157
گفتار هشتم: تبدیل خنثاي غیرمشکل (مؤنث) 157
مبحث دوم: تغییر جنسیت و مسأله نفقه در عقد موقت 158
اشاره 158
گفتار اول: عدم وجوب نفقه در عقد موقت 158
گفتار دوم: اشتراط نفقه در عقد موقت 159
جمع بندي و بین نظریه مختار 159
فصل سوم تغییر جنسیت و مسأله مهریه زن 159
طرح بحث 159
مبحث اول: تغییر جنسیت و مسأله مهریه زوجه در عقد دائم 160
اشاره 160
گفتار اول: عدم وجوب پرداخت مهریه مطلقا 160
گفتار دوم: وجوب پرداخت مهریه مطلقا 161
گفتار سوم: وجوب پرداخت کل مهر در صورت نزدیکی و تنصیف در غیر نزدیکی 164
گفتار چهارم: سقوط مهریه در صورت عدم کسب اجازه زوجه از زوج 165
اشاره 165
جمع بندي و بیان نظریه مختار 166
مبحث دوم: تغییر جنسیت و مسأله مهریه در عقد موقت 167
اشاره 167
صفحه 14 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
گفتار اول: تغییر جنسیت زوج در عقد موقت و مسأله مهریه 167
گفتار دوم: تغییر جنسیت زوجه در عقد موقت و مسأله مهریه 167
اشاره 167
جمعبندي و بیان نظریه مختار 168
فصل چهارم تغییر جنسیت و مساله عدّه 169
طرح بحث 169
مبحث اول: تغییر جنسیت زوجه و مسأله عدّه 169
مبحث دوّم: تغییر جنسیت زوج (شوهر) و مسأله عِدّه 170
مبحث سوم: تغییر جنسیت زوجه در زمان عده 170
171 « تغییر جنسیت و عِدّه » مبحث چهارم: بررسی و تحلیل چند فتواي فقهی در بحث
اشاره 171
جمع بندي و بیان نظریه مختار 172
بخش چهارم روابط زوجین پس از تغییر جنسیت نسبت به اولاد 172
اشاره 172
فصل اول تغییر جنسیت و مسأله عناوین نسبی 172
اشاره 173
مبحث اول: تغییر جنسیت برادر یا خواهر 173
اشاره 173
گفتار اول: تأثیر تغییر جنسیت بر قرابتهاي سببی و رضاعی 173
گفتار دوم: تغییر جنسیت دو برادر 174
گفتار سوم: تغییر جنسیت دو خواهر 174
مبحث دوم: تغییر جنسیت عمو و عمه 174
مبحث سوم: تغییر جنسیت دایی و خاله 174
مبحث چهارم: تغییر جنسیت پدر یا مادر 174
صفحه 15 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
اشاره 175
دلیل اول: عرفی بودن عناوین نسبی 175
دلیل دوم: صدق عنوان پدر و مادر براساس زمان انعقاد نطفه 176
مبحث پنجم: تغییر جنسیت پدر بزرگ و مادر بزرگ و عناوین نسبی 176
اشاره 176
جمع بندي و بیان نظریه مختار 176
فصل دوم تغییر جنسیت و مسأله نفقه فرزندان و والدین 177
اشاره 177
مبحث اول: تغییر جنسیت و مسأله نفقه فرزندان 177
اشاره 177
گفتار اول: تغییر جنسیت پدر و مسأله نفقه فرزندان 178
گفتار دوم: تغییر جنسیت مادر و مسأله نفقه فرزندان 179
اشاره 179
حالت اول: تغییر جنسیت مادر با وجود پدر یا جد پدري 179
حالت دوم: تغییر جنسیت مادر با نبود پدر و جد پدري 179
مبحث دوّم: تغییر جنسیت و مسأله نفقه والدین 180
اشاره 180
جمعبندي و بیان نظریه مختار 181
فصل سوم تغییرجنسیت و مسأله ولایت و حضانت کودکان 181
اشاره 181
مبحث اول: تغییر جنسیت و مسأله ولایت و سرپرستی کودکان 182
اشاره 182
گفتار اول: تغییر جنسیت مادر و مسأله ولایت و سرپرستی کودکان 182
اشاره 182
صفحه 16 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
دلیل اول: ثبوت ولایت بر صغار براي عنوان پدر 183
دلیل دوم: معناي پدر از نظر شرعی 183
گفتار دوم: تغییر جنسیت پدر و مسأله ولایت و سرپرستی کودکان 183
اشاره 183
دیدگاه اول: تغییر جنسیت پدر موجب سقوط ولایت وي است 183
اشاره 183
دلیل اول: ولایت براي عنوان پدري است 184
دلیل دوم: ولایت براي عنوان رُجولیت (مردي) است 184
دیدگاه دوم: تغییر جنسیت پدر، تأثیري در ولایت وي ندارد 185
مبحث دوم: تغییر جنسیت و مسأله حضانت کودکان 185
اشاره 185
گفتار اول: تغییر جنسیت مادر و مسأله حضانت کودکان 185
گفتار دوم: تغییر جنسیت پدر و مسأله حضانت کودکان 186
اشاره 186
جمع بندي و بیان نظریه مختار 187
فصل چهارم تغییر جنسیت و مسأله ارث 187
اشاره 187
مبحث اول: ارث بردن فرد تغییر جنس داده از والدین خودش 187
اشاره 187
گفتار اول: تغییر جنسیت قبل از فوت یکی از والدین 188
گفتار دوم: تغییر جنسیت بعد از فوت یکی از والدین 188
مبحث دوم: ارث بردن والدین تغییر جنس داده از فرزند خویش 189
اشاره 189
گفتار اول: والدین تغییر جنسیت داده از فرزند ارث نمیبرند 189
صفحه 17 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
گفتار دوّم: پدر تغییر جنس داده و مادر تغییر جنس داده ارث میبرد. 190
اشاره 190
دلیل اول: ثبوت ارث به دلیل قرابت و خویشاوندي 190
دلیل دوم: ثبوت ارث به دلیل اولی الارحام 190
دلیل سوم: استمرار قرابت نسبی پس از تغییر جنسیت پدر یا مادر 191
گفتار سوم: پدر تغییر جنس داده و مادر تغییر جنس داده ارث میبرند 192
خاتمه و نتیجهگیري 193
اشاره 194
1. نتیجهگیري 194
الف) توجه فقیهان شیعه به بحث تغییر جنسیت 194
ب) اهمیت بحث مشروعیت و یا عدم مشروعیت تغییر جنسیت 194
ج) اهمیت بحث تغییر در خلقت خدا 194
د) جایگاه ویژه تغییر جنسیت در حقوق ایران 195
ه (ارتباط تغییر جنسیت با بیماران جسمی و روحی 195
2. پاسخ به پرسشهاي اصلی تحقیق 196
3. مشکلات تحقیق 199
اشاره 199
الف) کمبود منابع 199
ب) تغییر جنسیت به عنوان موضوع نوپیدا 199
4. پیشنهادات 199
الف) ضرورت شناخت ابعاد مختلف تغییر جنسیت 200
ب) ضرورت تدوین قانون یا آیین نامه مربوط به تغییر جنسیت 200
ج) ضرورت پیشنهاد عناوین و موضوعات مرتبط 200
د) تشکیل نشستهاي علمی ویژه 201
صفحه 18 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
ه (ضرورت کار میدانی 201
ضمائم 201
اشاره 201
ضمیمه 1 گفتوگو با برخی بیماران اختلال هویت جنسی 201
گزارش میدانی اول: گزارشی از یک مطب تغییر جنسیت 201
گزارش میدانی دوم: چند گفت و گوي دیگر 205
ضمیمه 2 گزارش تفصیلی از اولین تغییر جنسیت در ایران و خارج ایران 209
1. اولین تغییر جنسیت در ایران 209
2. اولین تغییر جنسیت در انگلستان 210
3. اولین تغییر جنسیت در آمریکا 213
4. اولین تغییر جنسیت در مصر 213
214 [ ضمیمه 3 گفتوگو با اولین کسی که فتواي جواز تغییر جنسیت را از حضرت امام خمینی (ره) دریافت کرد[ 596
ضمیمه 4 فتاوي و دیدگاههاي مراجع و فقیهان شیعه 224
224 [ فتاوي امام خمینی (ره) درباره تغییر جنسیت[ 598
اشاره 224
دیدگاه آیتالله شیخ محمد علی اراکی درباره تغییر جنسیت 227
دیدگاه آیتالله سید محمد رضا گلپایگانی دربار تغییر جنسیت 227
دیدگاه آیتالله سید ابوالقاسم خوئی درباره تغییر جنسیت 227
دیدگاه آیتالله محمد فاضل لنکرانی دربار تغییر جنسیت 228
دیدگاه آیتالله محمدتقی بهجت درباره تغییر جنسیت 231
دیدگاه آیتالله میرزا جواد تبریزي درباره تغییر جنسیت 232
دیدگاه آیتالله سید علی سیستانی درباره تغییر جنسیت 232
دیدگاه آیتالله سید علی خامنهاي دربارة تغییر جنسیت 233
دیدگاه آیتالله لطف الله صافی گلپایگانی دربار تغییر جنسیت 235
صفحه 19 از 294 www.Ghaemiyeh.فهرست مرکز تحقیقات رایانهاي قائمیه اصفهان
دیدگاه آیتالله حسین علی منتظري دربار تغییر جنسیت 237
دیدگاه آیتالله سید عبدالکریم موسوي اردبیلی دربار تغییر جنسیت 240
دیدگاه کلی آیتالله سید عبدالکریم موسوي اردبیلی 242
دیدگاه آیتالله ناصر مکارم شیرازي دربار تغییر جنسیت 243
دیدگاه آیتالله شیخ یوسف صانعی دربار تغییر جنسیت 246
دیدگاه آیتالله سید صادق شیرازي دربار تغییر جنسیت 247
دیدگاه آیتالله حسین نوري همدانی 248
دیدگاه آیتالله سید یوسف مدنی تبریزي در احکام مربوط به تغییر جنسیت 248
250 [ دیدگاه آیتالله محمد ابراهیم جناتی درباره تغییر جنسیت[ 678
251 [ دیدگاه آیتالله سید محسن خرازي درباره تغییر جنسیت[ 679
دیدگاه آیتالله محمد مؤمن دربار تغییر جنسیت 252
ضمیمه 5 آیات مورد استناد 252
ضمیمه 6 روایات مورد استناد 252
ضمیمه 253 7
فهرست منابع و مآخذ 253
ضمیمه 8 تصاویر 262